Er zijn in Nederland best veel organisaties die websites maken met als doel je eerlijke en begrijpelijk informatie te geven. Je vindt ze ook in België. Sommige zijn helemaal gemaakt voor kinderen of jongeren, andere bronnen hebben aparte pagina’s voor jou.
Wie maken informatieve kinderbronnen?
Laten we beginnen met een paar voorbeelden van prima bronnen. Gratis en professioneel, speciaal voor kinderen gemaakt door experts, dus door mensen met veel verstand van een onderwerp.
Onafhankelijke stichtingen - zij hebben vaak een speciaal doel, zoals het Nibud, over hoe je met geld omgaatscholieren.nibud.nl. Of esakids van de Europese ruimtevaartorganisatie ESA en sciencespace.nl van de Stichting natuurkunde.nl.
Uitgeverijen - zij verkopen boeken, tijdschriften en kranten. Dit zijn twee informatieve kindersites van uitgeverijen: natgeojunior.nl en kidsweek.nl.
Educatie - educatieve sites om je te helpen bij school en vrije tijd, zoals hoezomediawijs.nl en onze eigen slim zoeken-sites.
Op dit soort sites vind je meestal geen advertenties. De instellingen hebben eigen inkomsten of krijgen subsidie. Subsidie is steun van de overheid of van bepaalde fondsen om dingen te doen waarmee je moeilijk geld kunt verdienen. Die steun is niet alleen goed voor de inhoud, maar ook voor je privacy. Deze sites plaatsen veel minder (tracking-)cookies.
Bij sommige sites vind je wel reclame voor de eigen producten, zoals bij natgeojunior.nl van uitgeverij Blink of bij Kidsweek.
Andere organisaties met prima informatiepagina’s voor kinderen.
De bibliotheken - zij werken samen met de KB, de nationale Koninklijke Bibliotheek bibliotheek.nl/jeugd-en-jongeren.html. De bibliotheek in jouw eigen buurt heeft vaak weer een eigen versie hiervan, en Amsterdam doet het weer anders.
Archieven en museums- informatie geven is ook het doel van alle websites van archieven en museums. Niet speciaal gemaakt voor kinderen, maar vaak wel goed bruikbaar. Een paar voorbeelden: beeldengeluid.nl en rijksmuseumboerhaave.nl. Op start.slimzoeken.nu/zoek/musea vind je meer museums, soms met kinderpagina’s.
Sommige hulp- of belangenorganisaties hebben ook kinderinformatie. Bekijk: jeugdbrandweer.nl, rangerclub.be, warchild.nl en astronomie.nl. Soms met informatie voor spreekbeurten op een kinderpagina. Soms met lesmateriaal.
Spreekbeurten-sites?
Spreekbeurten zijn vaak begrijpelijk, want ze zijn door kinderen geschreven, maar spreekbeurten zijn niet bruikbaar als bron. Je kunt van spreekbeurten niet verwachten dat alles klopt. Er kunnen eigen meningen of fantasiedingen in de tekst staan, en verkeerde getallen. Of iets kan gewoon verkeerd begrepen zijn. Laat dus al die sites met kant-en-klare spreekbeurten liggen.
Verschillende spreekbeurtsites zijn ook niet eerlijk over hun doel: zij zijn opgezet voor de advertentie-inkomsten, niet voor de informatie. Wij noemen dit soort sites Informatiehusselaars. Zij verdienen via advertenties geld aan content van anderen. Dat komt veel voor op het web. Je ziet het ook aan de hoeveelheid cookies die ze plaatsen.
Spreekbeurtpagina’s
Een beetje verwarrend, maar spreekbeurt-sites zijn dus wat anders dan de spreekbeurt-pagina’s op bepaalde vertrouwde bronnen, zoals museums. Daar schrijven professionals over hun vak voor kinderen.
Onthoud: serieuze informatie wordt gemaakt door mensen die hun echte naam gebruiken en door bedrijven of instellingen waar je contact mee kunt maken.
Wikikids
Net als spreekbeurten-sites is Wikikids geen goede bron. Wikikids is opgezet als mediawijsheidsproject voor kinderen. Het is niet de Wikipedia voor kinderen, daarvoor is er veel te weinig controle op de inhoud. Lees En WikiKids?
Je bent niet alleen! Over forums
Er zijn onderwerpen die direct te maken hebben met de dingen in je eigen leven. Je hebt een broer of zus die erg ziek wordt. Of je ouders gaan scheiden. In zulke situaties gaat het met jou soms ook niet zo goed; n je wilt er alles van weten. Er zijn sites die je kunnen helpen, door informatie te delen van kinderen die hetzelfde meemaken. Je kunt op die sites soms ook chatten of een bericht achterlaten. Zo'n plek heet een forum.
Je leest op een forum dus over de ervaringen van anderen. Zo’n forum wordt gemaakt door mensen die goed snappen wat jouw probleem is, mensen die willen luisteren. Voorbeelden zijn forum.kindertelefoon.nl in Nederland en awel.be in België. Deze sites geven naast het forum zelf ook veel informatie.
Dat delen van problemen komt ook op ander gebied voor. Wanneer je bezig bent om iets zelf te maken of te doen, bijvoorbeeld op de computer, zul je regelmatig een vraag hebben. Hoe werkt dit? Kan het makkelijker? Wat doe ik verkeerd? Bedenk dan: je bent vast niet de enige met die vraag. Soms zijn jouw vragen al door een ander gesteld – in een forum. Zoek het juiste forum bij het juiste onderwerp.
Laat wel iemand uit je omgeving meelezen: er bestaan goeie forums, maar er zijn ook veel plekken waar iedereen zomaar wat opschrijft. Een belangrijk verschil kan zijn: heeft de site een moderator of redactie die meeleest en alle onzin verwijdert? Of blijft alles altijd staan?
Let goed op wanneer je zelf iets gaat schrijven op een forum. Bedenk dat alles wat je op internet zet, daar altijd zichtbaar blijft. Schrijf geen dingen op waar je later misschien niet meer achter kunt staan. Gebruik een schuilnaam (een alias).
Bronnen met meningen: vlogs, blogs en podcasts.
Is een bron heel persoonlijk en staat de mening van de maker voorop? Dan is de site waarschijnlijk een vlog of blog. Een podcast kan ook. Influencers maken gebruik van zulke persoonlijke kanalen. Ze kunnen evengoed gaan over alledaagse dingen en mode, griezelen en politiek, of moderne kunst en geschiedenis. Er is teveel om op te noemen.
Er zijn ontzettend veel influencers die zich speciaal op kinderen richten. Het is de grote vraag hoeveel daarvan serieuze informatiebronnen zijn. Het kan, maar let op: er is een verschil tussen meningen en feiten. Houd in de gaten of de maker alleen zijn of haar mening geeft of dat de informatie gebaseerd is op feiten. Heel belangrijk: praat de maker over een onderwerp waar hij of zij verstand van heeft? Of is er gedacht, ja dat is een leuk onderwerp, even googelen! Gebruik zeker ook andere bronnen.
Lastig punt bij vlogs en blogs is ook: zijn ze eerlijk? Soms betalen ‘sponsors’, grote bedrijven of merken, voor een mening. Betalen voor een mening is een soort sluikreclame. Sommige vloggers hebben daarom het initiatief genomen voor een ‘social code’, die te vinden is op influencerregels.com. Opvallend is dat veel kijkers sluikreclame geen probleem vinden. Wat vind jij?
DIT WEET JE NU
over bronnen voor kinderen
Er zijn veel informatieve sites die speciaal door experts gemaakt zijn voor jou. Van bibliotheken tot ziekenhuizen. De publieke omroep speelt ook een belangrijke rol.
Spreekbeurt-pagina’s op vertrouwde bronnen zijn ook vaak prima bruikbaar.
Gebruik geen spreekbeurtensites of Wikikids als informatiebron. De informatie wordt niet of onvoldoende gecontroleerd.
Forums kunnen je helpen bij een probleem of vraag. Let op welke organisatie het forum maakt en of er moderatie is.
