Slim Zoeken en de Kerndoelen

Bekijk de SLO website voor updates: Actualisatie kerndoelen | SLO

Per vakgebied zijn dit de aan Slim Zoeken/informatievaardigheden gerelateerde doelen uit de Actualisatie; het gaat met name om Digitale Geletterdheid Kerndoelen 22 en 24, en Nederlands Kerndoelen 2 en 3. En Slim Zoeken raakt ook aan Burgerschap, Kerndoelen 19, 20 en 21. Toelichting hieronder.

Kerndoelen NEDERLANDS

Domein: communicatie

Kerndoel 2 De leerling begrijpt teksten

2A. Luisteren en lezen met begrip

• aandachtig luisteren, kijken of aandachtig vloeiend lezen;
• inzetten en uitbreiden van woordenschat, kennis over taal en kennis van de wereld;
• inzetten en uitbreiden van kennis over de vorm van teksten: tekstsoorten, tekststructuren, literaire genres, verteltechnieken;
• beschrijven van perspectieven, communicatieve doelen, publiek, context;
• in eigen woorden weergeven van de hoofd- en bijzaken, de hoofdgedachte en betekenis van een tekst, passend bij het lees- of luisterdoel;
• flexibel toepassen van verschillende aanpakken en begripsverhogende strategieën.

2B. Luisteren en lezen met diep begrip

• benoemen van inhoudelijke relaties binnen en tussen verschillende teksten;
• benoemen van verschillen en overeenkomsten in feiten, meningen en perspectieven;
• benoemen van tegenstrijdige en overeenkomstige inhoud binnen en tussen teksten;
• evalueren van bruikbaarheid van teksten;
• reflecteren op de waarde, inhoud en vorm van teksten.

2C. Bronnen verkennen

• oriënteren op kenmerken van aangereikte bronnen: maker, tekstsoort en verschijningsdatum;
• benoemen van inhouds- en vormelementen die misleidend zijn of vragen oproepen;
• vergelijkend beoordelen van bronnen op basis van hun betrouwbaarheid.

Kerndoel 3. De leerling produceert teksten

3A. Doelgericht spreken en schrijven

• hanteren van een passende aanpak;
• in eigen woorden verwerken van informatie uit verschillende bronnen tot een gestructureerde tekst met bronvermelding;
• inzetten en uitbreiden van kennis over de vorm van teksten: tekstsoorten, tekststructuren, verteltechnieken;

3B. Creatief taal gebruiken

• verkennen van creatief taalgebruik van anderen in literaire en zakelijke teksten;
• verwoorden van eigen ideeën, gedachten, ervaringen, gevoelens en fantasieën;
• experimenteren met klanken, woorden, zinnen, literaire genres, taalregels, taalconventies en visuele vormen;
• waarderen van creatief taalgebruik.

3C. Schrijven om te leren

• weergeven van hoofd- en bijzaken, indrukken en vragen bij gelezen, bekeken of beluisterde inhoud;
• samenvatten van gelezen inhoud;
• verwoorden, onderbouwen en ordenen van gedachten, verworven inzichten en kennis in een tekst of schema;
• inzetten en uitbreiden van school- en vaktaal;
• schrijven op letter-, schrift- en tekstniveau met een leesbaar handschrift en typschrift.

Kerndoelen DIGITALE GELETTERDHEID

Domein Praktische kennis en vaardigheden

Kerndoel 22 De leerling zet digitale technologie en digitale media in

22A Digitale systemen

• beheren van bestanden in digitale omgevingen: gestructureerd ordenen, opslaan en opvragen;
• onderhouden en aanpassen van digitale systemen en het oplossen van problemen daarmee.

22B Digitale media en informatie

• in kaart brengen van diverse media en bronnen, hun betrouwbaarheid en bruikbaarheid;
• hanteren van een geschikte zoekstrategie, zoekhulpmiddel en zoekopdracht;
• beoordelen van aangeboden en gevonden informatie op betrouwbaarheid en

bruikbaarheid;

• beschrijven hoe makers van digitale media de aandacht van gebruikers trekken, vasthouden en beïnvloeden met kleurende en sturende technieken;
• benoemen van factoren die het aanbod en de zichtbaarheid van zoekresultaten beïnvloeden.

22C Data

• beschrijven hoe uit data informatie gehaald wordt door doelgericht verzamelen, structuren en verwerken van data;
• begrip tonen hoe de resultaten van dataverwerking afhankelijk zijn van de herkomst, juistheid en volledigheid van de gebruikte dataset;
• beantwoorden van een vraag met behulp van een dataset;
• beschrijven van het gebruik van data in de eigen omgeving;
• reflecteren op het feit dat de gebruiker van digitale technologie bewust en onbewust data achterlaat en dat die door anderen gebruikt kunnen worden.

22D Artificiële Intelligentie (AI)

• beschrijven van elementen van een AI-systeem;
• beschrijven hoe het gedrag van AI-systemen lijkt op menselijk gedrag;
• herkennen van veelvoorkomende AI-systemen en hun toepassingen in de eigen omgeving;
• verantwoord interacteren met een AI-systeem.

Domein Ontwerpen en maken

Kerndoel 23 De leerling creëert digitale producten

23A Creëren met digitale technologie

• experimenteren met digitale middelen om gedachten, ideeën of gevoelens uit te drukken;
• delen van informatie en overbrengen van een boodschap;

(23B Programmeren)

Domein De gedigitaliseerde wereld

Kerndoel 24 De leerling participeert in de gedigitaliseerde wereld

24A Veiligheid en privacy

• herkennen van veiligheidsrisico’s bij het gebruik van digitale systemen en data;
• veilig gebruiken van digitale systemen, data en informatie;
• nemen van passende technische maatregelen om digitale systemen, data en informatie te beschermen;
• wegen van dilemma’s bij het delen van zowel eigen persoonsgegevens, data, informatie en digitale content als die van anderen;
• adequaat omgaan met ongepaste content, ongepast gedrag en veiligheidsrisico’s in digitale omgevingen.

24B Digitale technologie, jezelf en de ander

• online communiceren en handelen op respectvolle en verantwoorde wijze;
• reflecteren op de invloed van digitale technologie en digitale media op eigen denken, eigen gedrag en de interactie met anderen;
• rekening houden met eigen fysieke en mentale gezondheid in relatie tot het gebruik van digitale technologie en digitale media;
• reflecteren op de eigen online identiteit en hoe die tot stand komt;
• verkennen van de eigen interesse in de ontwikkeling van digitale technologie en digitale media.

24C Digitale technologie, samenleving en wereld

• erkennen van de invloed van de mens op de ontwikkeling van digitale technologie en digitale media en andersom;
• verkennen hoe digitale technologie en digitale media sociaal welzijn en sociale inclusie beïnvloeden;
• redeneren over de kansen en risico’s van het gebruik van digitale technologie in de nabije omgeving;
• verkennen wat effecten zijn van digitale technologie op de ecologie.

Kerndoelen BURGERSCHAP

Domein Democratische oefenplaats

Kerndoel 19 De school geeft vorm aan de democratische oefenplaats.

19A De school stimuleert sociale en maatschappelijke competenties van leerlingen.

• aanbieden van kennis en vaardigheden ten aanzien van basiswaarden van de democratische rechtsstaat en de diverse samenleving, gericht op respectvolle omgang;
• stimuleren van sociale vaardigheden en kritische denkvaardigheden;
• stimuleren van respectvolle communicatie, offline en online;
• aanbieden van activiteiten die sociale cohesie en actief burgerschap stimuleren.

Domein Samenleven in een democratische rechtsstaat

Kerndoel 20 De leerling leert over samenleven in een democratische rechtsstaat

20A De leerling redeneert over het belang van basiswaarden van de democratische rechtsstaat.

• beschrijven van de betekenis van basiswaarden van de democratische rechtsstaat: vrijheid, gelijkwaardigheid en solidariteit;
• beschrijven hoe de Grondwet, kinder- en mensenrechten basiswaarden van de democratische rechtsstaat mogelijk maken;
• redeneren over hoe vrijheid, gelijkwaardigheid en solidariteit met elkaar op gespannen voet kunnen staan;
• ervaringen opdoen met het voeren van dialogen, omgaan met conflicten en gelijkwaardige behandeling;
• herkennen en benoemen hoe basiswaarden van de democratische rechtsstaat een rol spelen in de samenleving en het eigen leven.

20B De leerling verkent hoe die kan omgaan met diversiteit in de samenleving.

• beschrijven van aspecten van diversiteit: godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, afkomst, geslacht, handicap en seksuele gerichtheid;
• verkennen van de eigen identiteit ten aanzien van aspecten van diversiteit;
• herkennen en benoemen van stereotypering, discriminatie en uitsluiting;
• benoemen van het belang dat mensen elkaar gelijkwaardig behandelen;
• ervaringen opdoen met het omgaan met verschillende perspectieven en ervaringen van anderen, overeenkomsten en verschillen, oordeel uitstellen, omgaan met mogelijkheden en gedrag van anderen.