Praat over je online ervaringen
Je weet nooit van tevoren wat je online tegenkomt: welke video's, berichten of reacties. Ook bij een gesprek met een chatbot is niet te voorspellen hoe het loopt. Deel daarom je ervaringen – zowel positieve als negatieve – in real life met mensen die je vertrouwt, zoals je ouders, een vriend of vriendin, of een leraar. Praten helpt je begrijpen wat je voelt en wat je ermee wilt doen.
Het onvoorspelbare internet
Je weet nooit van tevoren wat je online tegenkomt: welke video's, berichten of reacties. Ook bij een gesprek met een chatbot is niet te voorspellen hoe het loopt. Deel daarom je ervaringen – zowel positieve als negatieve – in real life met mensen die je vertrouwt, zoals je ouders, een vriend of vriendin, of een leraar. Praten helpt je begrijpen wat je voelt en wat je ermee wilt doen.
Het internet kan positief zijn: je kunt er mensen vinden die je begrijpen, je kunt je er gehoord voelen. Maar internet als geheel is geen veilige plek.
Kom je iets tegen dat niet klopt of dat je niet prettig vindt? Blijf er niet mee rondlopen. Bespreek het met je juf of meester, met je ouders, met iemand anders die je vertrouwt. Het kan gaan over:
- Discriminatie of uitschelden;
- Geweld of dreiging;
- Schokkende beelden;
- Iemand die je onder druk zet om dingen te doen die je niet wilt.
Praten met chatbots - zijn dat échte gesprekken?
Chatbots zeggen "ik". Ze lijken tegen je te praten. Maar er zit niemand achter. Geen echt persoon met gevoelens, geen iemand die om je geeft.
Wat doet dat met je? Kun je een chatbot vertrouwen? Wat gebeurt er met je als je belangrijke gesprekken voert met iets dat geen echt persoon is?
Dit is nieuw. We weten het antwoord nog niet. Maar één ding is zeker: achter een chatbot zit geen identiteit, geen bedoeling. Alles wat echt lijkt, maak je zelf, in je hoofd. In films lijkt het makkelijk: praten met een robot. Maar dit is geen film. Dit is echt. En het heeft gevolgen.
Chatbots zijn geprogrammeerd om
- te doen alsof ze een echt persoon zijn
- lekker lang met je te praten (ze zijn ook 24 uur per dag beschikbaar)
- vooral positief te reageren en complimenten uit te delen
Dit werkt verslaving in de hand. Je hebt bovendien niet in de gaten dat chatbots eigenlijk veel beter getraind zijn op het Engels (en Amerikaanse situaties). Jouw persoonlijke situatie is bijzaak.
Een van de gevolgen van alles met een chatbot bespreken is ook vereenzaming. Ook al lijk je te worden begrepen, je praat tegen een soort spiegel die vooral zegt wat jij wilt. En er is een kans dat je je steeds meer afsluit van contact met anderen. Dat wordt de bubbel van één genoemd.
Uit een onderzoek van de Autoriteit Persoonsgegevens (AP) naar negen populaire chatbotapps komt naar voren: "AI-chatbotapps zijn ongenuanceerd en schadelijk voor vriendschap en mentale gezondheid".
Dit zijn sites met informatie en een helplijn: https://start.slimzoeken.nu/onderwerpen/hulp-nodig/