Meerdere bronnen gebruiken

Haal niet al je informatie uit één en dezelfde bron. Leer verschillende soorten bronnen te gebruiken. Denk aan zowel video’s als tekst, interviews en eigen enquetes.

Op de basisschool is het nog moeilijk om bronnen echt goed met elkaar te vergelijken. Daar zitten veel valkuilen in. Je leert erover op de middelbare school. En trouwens: de informatie van vertrouwde bronnen hoef je niet steeds te dubbelchecken.

Informatie van meerdere bronnen gebruiken

Dit hoor je best vaak:

Je moet je bronnen vergelijken en de informatie moet bij minstens drie bronnen staan!’

Dat klopt, als je een onderzoek doet. En zeker als je een scriptie of profielwerkstuk gaat schrijven op de middelbare school. Maar bronnen met elkaar vergelijken is complex. Je mag het zeker doen, maar je leert er pas echt over in de laatste jaren van Havo/VWO.

Wel kun je altijd verschillende bronnen gebruiken. Het is een goede gewoonte om niet al je informatie uit één bron te halen: maak kennis met informatie uit verschillende hoeken. Zo krijg je een breder beeld.

Dubbelchecken is verder prima, maar daar duikt wel een probleem op. Op internet wordt enorm veel gestolen, gekopieerd en hergebruikt. Zeker wat nieuws en nepnieuws betreft. Voor je het weet zie je drie keer dezelfde informatie online staan. Zijn allemaal precies dezelfde zinnen? Dan is dat geen bevestiging van de inhoud, maar een aanwijzing dat de informatie afkomstig van een en dezelfde oorspronkelijke bron.

Bespreek daarom op school met elkaar welke bronnen jullie vertrouwde bronnen zijn. Van vertrouwde bronnen mag je verwachten dat de inhoud gecontroleerd is door een redactie. Zie Verder leren.

Soorten bronnen

Behalve dat je niet alles uit één bron haalt, is het ook verstandig verschillende soorten bronnen te gebruiken. Niet alleen video’s, maar ook tekst. Niet alleen internet maar ook boeken. Niet alleen media, maar ook mensen. Experts die ergens veel van af weten, heb je in allerlei soorten en maten. Misschien is je buurvrouw wel een kei in natuurkunde, of weet iemand in je familie alles over opgravingen. Praat met andere mensen (en maak notities).

Verschillende invalshoeken

Soms zijn er onderwerpen waarover veel discussie is. Dat er een klimaatverandering aan de gang is, daarover zijn klimaatwetenschappers het eens. Maar over de oplossingen bestaan veel verschillende opvattingen.

In zo’n geval is het goed om op zoek te gaan naar de verschillen bij uiteenlopende bronnen. Bedenk goed wat je wilt onderzoeken. Wil je de bijdragen lezen uit uiteenlopende gezaghebbende bronnen met een redactie? Of ben je ook nieuwsgierig naar persoonlijke verhalen of complottheorieën? Of wil je weten hoe anderen van jouw leeftijd erover denken?

Bedenk dat je eigenlijk nooit genoeg informatie kunt hebben. Het is belangrijk om open te staan en niet meteen je mening klaar te hebben. Luisteren is een vak, en later van mening veranderen is helemaal goed.

DIT WEET JE NU

over meerdere bronnen gebruiken

  • Leer te werken met informatie uit verschillende bronnen.
  • Maar informatie vergelijken leer je pas later in het voortgezet onderwijs.
  • Gebruik wel meer soorten bronnen: video, tekst, eigen onderzoek enzovoort.