Is de informatie begrijpelijk voor jou?
Is de informatie begrijpelijk voor jou?
Een belangrijke vraag die alleen jij zelf kan beantwoorden gaat over de begrijpelijkheid van de informatie. Daar valt veel over te zeggen. Het is voor iedereen anders, want het hangt ook af van je interesse in een onderwerp en van je voorkennis. Maar grote kans ook dat het niet aan jou ligt, maar aan de website zelf. Eerlijk zeggen...
Onderzoek toont aan dat hoe meer je weet over een onderwerp, hoe beter je moeilijke teksten nog kunt lezen en begrijpen. En ook dat als je enthousiast bent over een onderwerp, je soms ook moeilijke teksten beter begrijpt.
Eenvoudige oplossingen voor het lezen van te moeilijke teksten:
- Lees de tekst hardop; klinkt misschien gek, werkt goed!
- Lees samen.
- Vraag om hulp.
En zoek gewoon een andere website als je echt vastloopt. Gebruik misschien wel de nieuwe woorden die je al ontdekte om mee verder te zoeken!
Begrijpelijke teksten
Begrijpelijk schrijven is een vak op zich. In een studie merk je dat het gewaardeerd wordt als je iets ingewikkeld opschrijft, meer misschien dan wanneer je iets eenvoudig zegt. Dat is jammer, en het is volkomen onterecht wat mensen roepen over “het moet geen Jip-en-Janneke-taal worden”. Want er ligt een wereld van verschil tussen kleutertaal en begrijpelijke taal niveau eind basisschool (dat noemen we 1F of B1).
Iets begrijpelijk uitleggen is nooit kinderachtig. Eerder omgekeerd: het is knap.
Het is helaas veel werk om begrijpelijk te schrijven (daarom zien we het ook te weinig). Eigenlijk moet iedereen les krijgen in begrijpelijk schrijven. Gelukkig zien steeds meer mensen het belang van begrijpelijkheid. Er zijn zelfs wetten voor wat we toegankelijkheid noemen! Zie de links hieronder.
Van twee kanten
De moeite om iets te gaan begrijpen mag van twee kanten komen.
- Wat verwacht je van de bron, hoe toegankelijk moet een bron zijn?
- Welke eisen stel je aan jezelf bij het bestuderen van informatie? Heb je tijd om de informatie te bestuderen? Hoe staat het met afleiding om je hen?
Tips om lezen visueel makkelijker te maken
Zorg allereerst dat je de tekst visueel prettiger kan lezen. Een normale regelbreedte heeft zo’n 15-20 woorden. Veel sites zijn hier op ingesteld. Maar soms worden pagina’s over het hele scherm uitgevuld. En dus met onleesbaar lange regels. Of omgekeerd: door allerlei extra’s worden regels juist ultra-kort. Ook op mobieltjes gebeurt dat soms.
Dit is soms simpel op te lossen:
1. Op een mobieltje: kantel je scherm;
2. Op een laptop/computer: versmal je browser;
3. In de browser: zoom in op de tekst met een functie als ‘page zoom’ (+/-);
4. Zoek naar een text-only functie op je apparaat (toegankelijkheids-instellingen).
Met text-only, lettergrootte, fontkeuze en contrast maak je een tekst visueel een stuk toegankelijker. Gebruik bijvoorbeeld de handige Reader-opties van Safari (Apple) om de tekst aan te passen.
5. Kijk of een andere browser helpt.
Andere tips
Laat de tekst voorlezen door je apparaat als dat kan.
En bedenk: lezen van papier is sowieso vaak rustiger:
- Een print (met de juiste lay-out) kan helpen. Helaas wel meer papier…
- Vraag om een boek of tijdschrift (bibliotheek!)
En ja, sommige van deze dingen kosten misschien meer tijd. Maar je was bezig met een werkstuk toch? Geen sportwedstrijd ofzo. Wat je nu leert, voorkomt dat je later iets toch weer moet opzoeken.
DIT WEET JE NU
over moeilijke teksten gebruiken
- Veel informatie op het web is op een (te) hoog leesniveau geschreven.
- Lees hardop of lees samen.
- De vorm van online informatie staat niet vast. Maak het jezelf visueel makkelijker, dat begint soms al bij het kantelen van je scherm.
- Zoek op jouw apparaat of in de app die je gebruikt naar de text-only functie.
- Werk samen en help elkaar.
Hoort bij Webcheck Stap 3 en Zoekroutine Stap 7