Soorten websites
Kijk je meer in het algemeen naar de inhoudelijke en technische opzet van websites samen, dan vind je hieronder een aardig begin-overzicht van de soorten die er zijn. Het onderscheid is niet strikt òf dit òf dat: er is overlap tussen de soorten.
Bespreek samen met elkaar welke soorten sites je bruikbaar vindt voor informatie voor school, opleiding of werk. Misschien wil je zelf nog wel andere onderverdelingen aanbrengen.
- Bedrijfswebsites - groot
Doel: iets verkopen (direct of indirect) en dat combineren met informatie over het bedrijf en de producten of diensten. Soms is het een complete winkel. - Bedrijfswebsites - klein
Doel: laten zien dat je bestaat, wie je bent, samen met openingstijden en contact-mogelijkheden. Meer een soort visitekaartje. Wat doe je? Kijk maar op m’n website! Veel zzp’ers (bedrijfjes zonder personeel) hebben zo’n website. - One pagers en landingspagina’s voor producten.
Dit zijn mini-websites gemaakt voor een speciale actie of product. Ze bestaan vaak tijdelijk en hebben meestal een eenduidig promotioneel doel. Het is een soort interactieve poster van één pagina. Supermarkten doen het, maar ook festivals en evenementen.De volgende drie (4, 5 en 6) zijn nauw met elkaar verbonden:
- Blogs en vlogs
Persoonlijke meningen en nieuws rond een bepaald onderwerp die vaak met strakke regelmaat verschijnen (dagelijks/wekelijks). Blogs (tekst en beeld) zijn soms gekoppeld aan een bedrijfswebsite, met de bedoeling om meer bezoek te krijgen, maar er zijn ook veel specialisten en influencers met eigen blogs en vlogs (video-blogs). Vaak met een directe relatie naar social media. - Social media sites
Platforms waar je samen met andere gebruikers de content maakt en netwerken opbouwt. Platforms krijgen vaak uitgebreide rechten om jouw content te gebruiken, ook al blijf je de maker. Dat wil zeggen, veel platforms mogen beslissen om met jouw content te doen wat ze zelf het beste uitkomt. Ook de vorm van de inhoud wordt door het platform bepaald. Denk aan de lengte van je video of tekst en de mogelijkheid om links te plaatsen. - Videoplatforms
Videoplatforms zoals YouTube, Vimeo, Dailymotion zijn een wereld op zich, met tal van toepassingen zoals vlogs, verslaggeving, nieuws, documentatie, tutorials enzovoort. Grote overeenkomst met de socials, maar met meer vrijheid wat betreft de vorm van de video. Heel veel personen, bedrijven en instellingen hebben een eigen video-kanaal. - Vergelijkingswebsites en review-diensten.
Dit zijn de bekende prijs- en kwaliteitvergelijkings-websites zoals Tweakers.nl, Kieskeurig.nl, Trustpilot.nl en vele andere. Groot en klein. - Forums
Forums zijn platforms waar iedereen kan bijdragen en reageren binnen bepaalde voorwaarden, al dan niet met redactie of moderatie. Soms is een forum er alleen voor een bepaald onderwerp, zoals het forum bij cyberpoli.nl. - Non-profit informatieve websites. Dit loopt uiteen van sites van de publieke omroep, met onder meer nieuws voor alle leeftijden, via musea tot techniek-voorlichting. De informatie staat vaak ten dienste van de actualiteit, zoals een bepaalde tentoonstelling.
- Online magazines en journalistiek
Van Nu.nl tot Follow the money (ftm.nl). Gratis, betaald of een mix van beide. Frankwatching is een voorbeeld van een website met veel goede gratis informatie, maar met veel advertenties en cookies. Follow the Money is een voorbeeld van grondig journalistiek onderzoek zonder advertenties, maar met alleen leden en zonder het volgen van je gedrag online. - Wiki’s
Wiki’s zijn informatieve websites opgezet als encyclopedie (naslagwerk). Let op: de ene wiki is de andere niet. Het verschil zit ‘m vooral in twee dingen: a. Is er een redactie en wat zijn de uitgangspunten? b. Hoeveel mensen werken er aan de wiki? Veel is niet per se beter, maar een redactionele controle door een team van medewerkers in combinatie met duidelijke uitgangspunten zorgt sneller voor kwaliteit. En onthoud: maar een paar wiki’s horen bij de Wikimedia Foundation: Wikipedia, Wikidata, Wikimedia Commons. De andere werken alleen met dezelfde wiki-software. - Informatie over informatie
Zoals Factcheckers waar nepnieuws wordt ontmaskerd. Voorbeeld: nieuwscheckers.nl. Of pointer.kro-ncrv.nl, met specials over misinformatie en online fraude. - Voorlichting en participatie
Websites die informeren over belangrijke onderwerpen zoals gezondheid, veiligheid of maatschappelijke vraagstukken. Deze voorlichting komt van overheden (die wettelijk verplicht zijn hun werk openbaar te maken), maar ook van gezondheidsorganisaties of hulporganisaties. Voorbeelden: informatie over inentingen, veilig reizen, of afvalverwerking. Sommige websites combineren voorlichting met participatie (deelname). Zoals nationalejeugdstrategie.nl, waar jongeren meedenken over beleid. - Persoonlijke websites over bijzondere onderwerpen
Gemaakt door specialisten en liefhebbers op uiteenlopende gebieden. Van astronomie tot microbiologie. - Leernetwerken
Bij leernetwerken gaat het om online opleidingen: e-learning en (taal)cursussen. Dit varieert van gratis, half gratis tot betaald. In bijna alle gevallen sowieso alleen toegankelijk met een login. Voorbeelden zijn de Kahn-Academy en Coursera. - Open-source en kennisgemeenschappen
Dit zijn online groepen waar mensen samenwerken en kennis delen, vaak over techniek of software. Op GitHub bijvoorbeeld bouwen mensen samen aan een computerprogramma. Ze kunnen elkaars werk bekijken, fouten melden of verbeteringen voorstellen. Op Stack Overflow stellen mensen vragen als ze vastlopen met programmeren. Andere gebruikers geven uitleg of tips. Zo helpen ze elkaar en leren samen. - Webportals van organisaties
Een webportal is een digitale ingang tot informatie en diensten van een organisatie. Je ziet alleen de inhoud die voor jou bedoeld is, bijvoorbeeld je cijfers, lesroosters of persoonlijke gegevens. Dit kan echt van alles zijn. Van je opleiding tot je sportclub. Belangrijkste kenmerk: het grootste deel van deze websites zit achter een login, en is alleen voor de ‘leden’. - Entertainment
Websites en apps waar je tegen betaling films, series, muziek of games kunt bekijken, beluisteren of spelen. Bekende voorbeelden zijn Netflix en Disney+ voor video, Spotify voor muziek. Je hebt meestal een abonnement nodig en de content is alleen beschikbaar zolang je betaalt. Veel van deze diensten werken ook met aanbevelingen op basis van wat je eerder hebt gekeken of geluisterd. Sommige diensten, zoals YouTube, bieden een mix van gratis content met advertenties en betaalde abonnementen zonder reclame. - Evenementenwebsites
Websites gemaakt voor een speciale gebeurtenis zoals een festival, concert, sporttoernooi of conferentie. Ze combineren meestal informatie (programma, locatie, line-up) met de mogelijkheid om tickets te kopen. Deze websites bestaan vaak tijdelijk: ze gaan online in de aanloop naar het evenement en verdwijnen soms daarna weer. Voorbeelden zijn websites van Lowlands, Pinkpop of lokale evenementen in jouw stad. Ook beurzen en vakconferenties hebben vaak zo'n tijdelijke website. - Directory websites
Internet bulkte vroeger van de startpagina’s met links rond allerlei onderwerpen onderverdeeld in rubrieken. Hoe kwam je anders ergens? Zoekmachines werkten toen nog niet zoals nu. Dit soort link-platforms bestaan nog steeds, maar zijn niet meer zo populair als vroeger, waarschijnlijk door de groei van social media. Groot probleem was ook: links veranderen snel en onderhoud is moeilijk tenzij het echt je business is. Wij onderhouden zelf nog steeds start.slimzoeken.nu met vertrouwde websites voor kinderen en jongeren. Een paar grote voorbeelden:- De Gouden Gids toont bedrijven met hun producten en diensten.
- Booking.com, een reiswebsite voor het boeken en vergelijken van hotels, vluchten enz.
- Immoweb geeft een overzicht van vastgoed. Net als Jaap en Funda.
- 2eHands.be is een directory voor tweedehands producten. Net als Marktplaats.
- Skyscanner toont alle vliegopties naar jouw bestemming.
- Complottheorieën en clickbait websites.
Een mooi overzicht uit de eerste twintig jaar van deze eeuw staat op hoax-wijzer.be. Wis je cookies als je een van de hier gelinkte sites bezoekt! Complottheorieën beweren dat machtige groepen de waarheid verbergen en mensen misleiden. Wie erin gelooft, vertrouwt overheid, wetenschap en media niet; deze ideeën verspreiden zich razendsnel via sociale media maar missen vaak bewijs. Lees hier alles over clickbait. - En heel, heel veel gekopieerde en gestolen inhoud. Klik hier voor een overzicht van alle (roof)kopieën van Wikipedia.
Dit overzicht is niet volledig, maar het geeft voor nu een aardige indruk van de verschillen tussen websites.
Verder leren?
Hoort bij Webcheck 3. Wat is het doel van de bron?